Zielarstwo i ziołolecznictwo mają tradycję tak długą, jak choroby. Pierwsze wzmianki o leczeniu ziołami pochodzą bowiem z czasów starożytnych. Już Babilończycy opracowali kalendarz dotyczący ziół oraz ich wpływu na zdrowie człowieka, w zależności od terminu ich zbioru. Jednak największe zasługi w zakresie starożytnego zielarstwa przypisuje się Indiom, w których wiedza medyczna połączona z wykorzystaniem ziół w lecznictwie była na bardzo wysokim poziomie. Wiele informacji dotyczących tej dziedziny zapisanych zostało w świętych księgach Wedy.
Zielarstwo nowożytne
Ponownie zainteresowanie ziołami wzrosło w średniowieczu. Przyczyniły się do tego dwie okoliczności: medycyna i gastronomia, a źródłem wiedzy były przede wszystkim klasztory. To właśnie w ich murach trwały poszukiwania najbardziej doskonałych leków i przypraw. Już wówczas zauważono, że zioła mają nie tylko właściwości lecznicze, lecz również świetnie poprawiają smak potraw, a także wpływają na dłuższą świeżość żywności.
W XIX wieku terapia z wykorzystaniem ziół wróciła do łask, a stało się to za sprawą wyizolowania morfiny z opium. Był to motor, który napędził dalsze poszukiwanie zastosowań ziół we współczesnej medycynie.
Przyprawy – zioła w żywności
Wiele roślin leczniczych wykorzystywanych jest równocześnie jako rośliny przyprawowe. Tych dwóch zastosowań nie da się rozdzielić. Jedna roślina może być wykorzystywana zarówno w terapii, jak i w kuchni. Każda naturalna przyprawa oddziałuje w mniejszym lub większym stopniu na układ trawienny. Niektóre z nich swoje działanie wykazują już w jamie ustnej, zwiększając produkcję śliny, inne dopiero w przewodzie pokarmowym e
liminując produkcję gazów, czy przyspieszając metabolizm spożytych posiłków. Te unikalne cechy przypraw związane są z zawartością substancji aktywnych biologicznie. Jest ich bardzo dużo, a najważniejsze z nich to: alkaloidy, glikozydy, śluzy, gorycze, olejki eteryczne i flawonoidy.
Zioła w medycynie
Zioła są wykorzystywane we współczesnej medycynie do produkcji leków. Przy czym są to zarówno lekarstwa dostępne bez recepty, jak i wydawane z przepisu lekarza. Wiele popularnych w Polsce syropów przeciwkaszlowych czy tych stosowanych w przeziębieniach jest opracowanych właśnie na bazie ziół. Równocześnie farmacja wciąż poszukuje nowych substancji i składników pochodzenia ziołowego, które mogą być skutecznie wykorzystywane w terapii chorych.
Wykorzystanie naturalnych składników w kosmetologii
Rośliny zielne, ze względu na swoje unikalne właściwości, wykorzystywane są również w kosmetologii. Pobudzają one metabolizm komórkowy, unieszkodliwiają wolne rodniki czy zmiękczają zmęczoną skórę dłoni. Wiele z nich pomaga ograniczać wydzielanie sebum i stosowanych jest w kremach, balsamach i szamponach do włosów. Ich wielką zaletą jest fakt, że niewiele osób jest uczulonych na te naturalne składniki. Dzięki temu mogą być stosowane u małych dzieci oraz osób o skórze wrażliwej i skłonnej do podrażnień.
Zioła w najczystszej postaci dostępne są jako susz, będący składnikiem rożnego rodzaju herbatek czy mieszanek zielarskich. Warto je włączyć do swojej diety, bo skutecznie eliminują wiele dolegliwości. Wystarczy tylko poszukać, które z ziół polecane są w określonych schorzeniach. Należy również zwrócić uwagę na interakcje z zażywanymi lekami, gdyż mogą one osłabiać lub wzmacniać ich działanie.